برخی آنزیم ها ی درون سلولی
برخی آنزیم ها-در کنکور های اخیر اسما علمی ذکر شده در منابع کنکور اهمیت خاصی دارند که باید آن ها را خوب یاد گرفت .
آنزیم یکی از مولکول های زیستی مهم است که هر سال به نوعی از آن سوال کنکور طرح شده است و تقریباً در همه ی مباحث کنکور مطرح است .
از مجموع 3 کتاب مرجع کنکور نکات زیر استخراج شد .
1- کاتالاز : این آنزیم توسط شبکه آندوپلاسمی صاف سلول های جگر ساخته میشود و پراکسید هیدروژن ( H2O2 ) را که برای سلول سمی است در درون پراکسی زومها به آب و اکسیژن تبدیل میکند .
2- آنزیمهای درون واکوئل مرکزی سلول های بالغ گیاهی که گوارش سلولی را انجام میدهند .
3- آنزیمهای لیزوزومی که با واکوئلهای غذایی ادغام شده و ذرات غذایی بلعیده شده با روش آندوسیتوز را گوارش میدهند .
4- آنزیمهای لیزوزومی که اندامک های آسیب دیده را از بین میبرند .
5- آنزیمهایی که در سلولهای پوشاننده کیسه گوارشی هیدر ، ذرات به داخل کشیده شده را تجزیه میکنند و مرحله گوارش درون سلولی را در هیدر انجام میدهند .
6- آنزیمهای درون نوتروفیل ها ، ائوزینوفیلها و مونوسیت ها که در بافتها به ماکروفاژ تبدیل میشوند ، و میکروبها و ذرات خارجی به داخل کشیده شده را از بین میبرند .
7- آنزیمی که آدنوزین تری فسفات داخل سلول را به آدنوزین مونو فسفات حلقوی که یک پیک دومین است ، تبدیل میکند و باعث اثر هورمونهای آمینواسیدی بر سلولهای هدف میشود .
8- آنزیم هلیکاز: که در همانندسازی DNA، دو رشتهی DNA را مانند زیپ از یکدیگر باز میکند. هلیکاز این کار را با شکستن پیوند هیدروژنی بین نوکلئوتیدهای روبروی هم انجام میدهد. بین A و T دو پیوند هیدروژنی و بین C و G سه پیوند هیدروژنی وجود دارد .
9- آنزیم DNA پلیمراز: این آنزیم در طول DNA حرکت میکند و نوکلئوتیدها را در مقابل نوکلئوتیدهای مکمل خود قرار میدهد. در مقابل A، T و در مقابل C و G قرار میگیرد.
10- آنزیمهایی که در تابستان سبب تولید رنگیزه در بدن روباه قطبی و تغییر رنگ موهای آن از سفید (رنگ زمستانی) به قرمز مایل به قهوهای (رنگ تابستانی) میشوند .
11- آنزیم RNA پلیمراز، که مسئول رونویسی DNA و سنتز مولکولهای RNA است. سلولهای پروکاریوتی فقط یک نوع آنزیم RNA پلیمراز دارند. در سلولهای یوکاریوتی سه نوع آنزیم RNA پلیمراز یافت شده است که آنها را با علامتهای I، II، III مشخص میکنند. RNA پلیمراز I فقط رونویسی ژنهای rRNA و RNA پلیمراز II، رونویسی پیشسازهای mRNAها، و نیز برخی RNAهای کوچک را انجام میدهد. RNA پلیمراز III رونویسی ژنهای tRNA و نیز بعضی دیگر از RNAهای کوچک را کاتالیز میکند .
12- آنزیم محدودکننده ECORI، که توسط باکتریها سنتز میشود و برای پریدن توالی در ژن انسولین انسان و پلازمید باکتری استفاده میشود .
13- آنزیم DNA لیگاز که برای چسباندن انتهاهای چسبنده دو سر ژن انسولین و پلازمید به کار میرود .
14- rRNA که در هنگام پروتئینسازی در ریبوزومها، باعث اتصال آمینواسیدها و تشکیل پیوند پپتیدی میشود .
15- آنزیم تجزیهکننده آب، در مجاورت فتوسیستم II، در غشای داخلی تیلاکوئید که با تجزیه آب در مرحله نوری فتوسنتز الکترون موردنیاز زنجیره انتقال الکترون را برای تولید ATP و NAPPH را فراهم میکند .
16- پروتئین با فعالیت ATP سازی در غشای کیسه تیلاکوئید که علاوه بر نقش کانالی و تسهیل در خروج هیدروژن، ATP نیز میسازد .
17- آنزیم روبیسکو در چرخه کالوین در مرحله تاریکی فتوسنتز ، که با ترکیب دی اکسید کربن با مولکول 5 کربنی، آنها را در گام اول چرخه کالوین به ماده 6 کربنی ناپایدار تبدیل میکند که بلافاصله تجزیه شده و به دو مولکول سه کربنی پایدار تبدیل میشوند .
18- آنزیم مبدل پیروات به استیل کوآنزیم A که در مرحله هوازی تنفس سلولی . . .
19- آنزیمی که در غشای داخلی میتوکندری علاوه بر نقش کانالی در انتقال تسهیل شده یونهای هیدروژن از فضای بین غشایی به فضای ماتریکس، ATP سازی نیز میکند. هم اکنون هزاران واکنش شیمیایی، همراه با یکدیگر در بدن ما در حال انجام است که البته اسم آن در کتاب مرجع کنکور ذکر نشده .